سنگدانه
سنگدانه‌های مصرفی در شاتكریت باید بر اساس استانداردهای جهانی (معمولاً ASTM ) دارای كیفیت مناسب و از نظر دانه بندی در رده بندی تعیین شده باشد تا هدف‌های مورد نظر یعنی تراكم مناسب، جرم مخصوص، نفوذ ناپذیری و مقاومت فشاری لازم را تامین نماید همچنین دانه بندی پارامتر موثر در تعیین میزان پس ریز است.
توصیه میشود كه حداكثر قطر دانه‌های سنگی نباید از یک سوم قطر لوله‌ها و شیلنگ‌های انتقال در باریكترین قسمت‌ها كند.
اگر چه مصالح شكسته كه عموماً دارای ابعاد مناسبتر و گوشه‌های تیزتری است موجب چسبندگی و تراكم بهتر است اما مصالح طبیعی به علت گرد گوشه بودن قابلیت پمپاژ بهتری داشته و فرسایش قطعات و دستگاه‌ها كاهش می‌یابد.
اجزاء تشكیل دهنده شاتكریت
سیمان
برای ساختن شاتكریت می‌توان از انواع مختلف سیمان استفاده نمود اما نوع سیمان باید به گونه‌ای انتخاب شود كه با شرایط محیط و اهداف تحكیم سازگار باشد.
آب
آبی كه برای ساختن شاتكریت مورد استفاده قرار می‌گیرد باید استانداردها و مشخصات آب آشامیدنی را دارا باشد.
نسبت آب به سیمان نیز در مقاومت شاتكریت همانند بتن نقش بسیار مهمی را به عهده دارد نسبت بهینه در شاتكریت خشك بین ۰/۳ تا ۰/۵و در شاتكریت تر بین ۰/۴ تا ۰/۶ توصیه شده است.
زودگیر كننده‌ها
استفاده از زودگیر كننده‌ها به منظور بالابردن مقاومت اولیه شاتكریت جهت پایداری ساختارهای سسست زمین و حفاظت از كارگران و حتی كاهش پس ریز شاتكریت رایج شده است.
از جمله زودگیركننده‌های متداول در شاتكریت كلرید كلسیم، كربنات سدیم، آلومینات سدیم و هیدروكسید كلسیم است كه بر اساس توصیه‌های شركت سازنده معمولاً ۲ تا ۶ درصد وزن سیمان مصرفی است. بدیهی است كه با توجه به اثر منفی زودگیر كننده‌ها بر مقاومت دراز مدت شاتكریت، استفاده كمتر و محدود این نوع مواد توصیه میشود.
از دیگر موارد استفاده از زودگیر كننده در تونل‌های در معرض نفوذ آب است به عنوان مثال در تونل زهكشی شهر مكزیكو سیتی هنگامی كه جریان آب حدود ۳۴۰۰ لیتر در دقیقه از جداره‌ها وارد تونل می‌شد با استفاده از شاتكریت و مقدار مناسب زودگیر كننده و نصب لوله‌های زهكش در داخل شاتكریت مشكل به طور كامل حل شد.
از خواص مثبت زود گیر كننده‌ها می‌توان به امكان اجرای شاتكریت در ضخامت‌های بالاتر در یك مرحله اشاره كرد.
به هر حال باتوجه به امكان ناسازگاری این نوع افزودنی با بعضی از انواع سیمان، توصیه میشود قبل از استفاده اجرایی، حتماً نمونه‌های آزمایشگاهی تهیه و مورد آزمایش قرار گیرند.
بررسی‌ها نشان داده است كه با استفاده از زودگیر كننده‌ها، گیرش اولیه سیمان پس از ۳ دقیقه و گیرش نهایی پس از ۱۲ دقیقه حاصل شده است كه این مدت زمان می‌تواند در مواقع حساس بسییار كارساز باشد.
تركیب مواد تشكیل دهنده
اگر چه تركیب اجزای شاتكریت، در مورد هر پروژه باید به عنوان یك مسئله جدید بررسی و بهترین تركیب انتخاب شود اما تركیب وزنی متوسط شاتكریت‌های معمولی را می‌توان به شرح زیر به عنوان یك معیار اولیه در نظر گرفت.
سیمان: ۱۵ تا ۲۰ درصد
سنگدانه های درشت : ۳۰ تا ۴۰ درصد
ماسه : ۴۰ تا ۵۰ درصد
نسبت آب به سیمان : ۰/۳ تا ۰/۶ بسته به نوع شاتكریت تر یا خشك
واضح است كه تركیبات مختلف مصالح، مشخصات نهایی متفاوت را به دست خواهد داد.
نقش شاتكریت در پایدار سازی سنگ
بتنی كه با سرعت بین ۲۰ تا ۱۰۰ متر بر ثانیه (بستگی به روش و نوع دستگاه‌ها) روی سطح پاشیده میشود داخل ترك‌ها و درزه‌ها را پر كرده و با مقاومت حدود سه مگاپاسكال به سطح سنگ می‌چسبد این بتن علاوه بر افزایش مقاومت توده سنگ، تشكیل یك آرك بتنی مقاوم و نسبتاً باربر را می‌دهد كه می‌تواند در مقال بارهای ناشی از ریزش موضعی سنگ جلوگیری نماید. تجارب نشان داده است حتی یك لایه شاتكریت به ضخامت سه سانتیمتر اثرات بسیاری بر روی مقاومت جداره‌ها بر جای می‌گذارد كه در اثر عملكرد هماهنگ سنگ و شاتكریت است با این همه هنوز تمام ابعاد فرآیند اثر شاتكریت بر سنگ به درستی شناخته نشده و موضوع تحقیق و بررسی محققین است.
شاتكریت ,كه ,مقاومت ,سیمان ,استفاده ,۰ ,است كه ,كه با ,در شاتكریت ,شده است ,از زودگیر
درباره این سایت